Khi thời tiết thay đổi hay môi trường sống không thuận lợi, trẻ sơ sinh rất dễ mắc phải các bệnh về đường hô hấp. Trong bài viết lần này, Hera Care sẽ chia sẻ những kinh nghiệm và phương pháp hiệu quả để giúp các bậc cha mẹ chăm sóc trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi một cách tốt nhất. Cùng tìm hiểu với Hera để có thể bảo vệ và chăm sóc bé yêu của bạn khỏe mạnh hơn mỗi ngày nhé các ba mẹ.
1. Nguyên nhân làm cho trẻ sơ sinh bị ho và sổ mũi
Trẻ sơ sinh với hệ miễn dịch chưa hoàn thiện rất dễ bị tác động bởi môi trường xung quanh, dẫn đến các triệu chứng như sổ mũi và ho. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ có cách phòng tránh và chăm sóc bé tốt hơn.
1.1 Trẻ sơ sinh bị ho là do đâu?
Dựa trên tiếng ho của trẻ, ta có thể tìm ra một số nguyên nhân như sau:
✔️Ho kèm thở khò khè thường liên quan đến các vấn đề về hô hấp dưới. Nguyên nhân có thể là do nhiễm trùng đường hô hấp hoặc viêm phế quản làm cho đường thở của bé bị sưng và tiết nhiều chất nhầy, gây ra ho và thở khò khè.Viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản cũng có thể gây ra các triệu chứng này.
✔️Dù hiếm gặp ở trẻ sơ sinh, nhưng hen suyễn có thể làm bé thở khò khè và ho, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi tiếp xúc với các chất kích thích như khói bụi.
✔️Nếu bé ho kéo dài hơn 2 tuần, đó có thể là do bé bị dị ứng thời tiết, bị nhiễm lạnh hoặc phòng ngủ có vấn đề (bụi, phấn hoa, lông thú).
✔️Nếu bé ho khan (thường không kèm theo đờm), có thể là do bé bị cảm lạnh hoặc dị ứng với các yếu tố như: khói thuốc, mùi hóa chất.
✔️Vi khuẩn Bordetella pertussis có thể làm cho trẻ sơ sinh xuất hiện các cơn ho dữ dội, kèm theo tiếng rít khi hít thở.
✔️Trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản thường xuyên có thể bị ho do acid dạ dày kích thích cổ họng.
1.2 Trẻ sơ sinh bị sổ mũi là do đâu?
✔️ Khi thời tiết thay đổi đột ngột, từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại, bé dễ bị cảm lạnh dẫn đến sổ mũi.
✔️Dị ứng với bụi, phấn hoa, lông thú hoặc thậm chí là các sản phẩm chăm sóc da có thể gây ra sổ mũi ở trẻ.
✔️ Không khí trong nhà quá khô có thể làm niêm mạc mũi của bé bị khô và dễ bị kích ứng.
✔️Các loại virus cảm lạnh thông thường như rhinovirus có thể làm bé bị sổ mũi.
2. Cha mẹ cần làm gì khi trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi?
2.1 Giữ ấm cho bé
Giữ ấm cho trẻ là một trong những biện pháp quan trọng nhất khi bé bị ho và sổ mũi. Đặc biệt, ba mẹ nên chú ý giữ ấm vùng ngực và bàn chân của bé. Đảm bảo bé được mặc đủ lớp áo quần phù hợp với nhiệt độ môi trường. Tránh để bé bị lạnh, nhưng cũng không nên mặc quá nhiều lớp khiến bé bị nóng. Khi ngủ, hãy đắp chăn ấm cho bé nhưng không che kín mặt để bé có thể thở thoải mái.
2.2 Cho trẻ sơ sinh bú sữa mẹ nhiều hơn
Đối với trẻ sơ sinh, sữa mẹ cung cấp các dưỡng chất cần thiết và kháng thể giúp bé chống lại các loại vi khuẩn, virus xâm nhập. Dù cho trẻ có quấy khóc, có ho sổ mũi thì mẹ cũng đặc biệt cho bé bú đủ bữa, đủ lượng.
2.3 Dùng máy tạo độ ẩm không khí
Không khí khô có thể làm tình trạng nghẹt mũi của bé trở nên tồi tệ hơn. Ba mẹ nên cân nhắc sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ của trẻ giúp giữ không khí ẩm, giúp bé thở dễ dàng hơn và giảm tình trạng nghẹt mũi. Hãy đặt máy tạo độ ẩm ở mức phù hợp, tránh để quá gần bé để tránh nguy cơ bị quá ẩm hoặc quá nóng.
2.4 Vệ sinh và làm thông thoáng mũi cho bé
Bởi vì bé còn nhỏ nên việc vệ sinh mũi cho bé thường gặp khó khăn hơn nhiều. Tuy nhiên, mẹ có thể nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý vào mũi trẻ để làm loãng dịch nhầy, đợi vài phút để dịch nhầy loãng ra, sau đó dùng dụng cụ hút mũi chuyên dụng để giúp loại bỏ dịch nhầy, ngăn ngừa tình trạng tắc nghẽn và nhiễm trùng.
2.5 Sử dụng dầu tràm kết hợp massage nhẹ nhàng cho trẻ
Cha mẹ có thể dùng dầu tràm để massage tay chân, vùng cổ, gáy của trẻ để giữ ấm đồng thời giúp bé dễ chịu hơn khi bị ho và sổ mũi. Lưu ý không để dầu tiếp xúc với mặt hoặc tay bé để tránh bé dụi vào mắt.
2.6 Vỗ rung đờm- phương pháp giúp bé giảm khó thở nhanh và hiệu quả nhất
✔️Ho có đờm làm cho trẻ thở khò khè. Lúc này, mẹ có thể áp dụng một cách đơn giản là vỗ rung đờm. Đây là kỹ thuật giúp làm long đờm và giúp bé dễ thở hơn.
✔️Mẹ nên thực hiện vỗ rung đờm trước bữa ăn hoặc sau khi bé đã ăn ít nhất 1-2 giờ để tránh gây nôn trớ. Trước khi thực hiện, mẹ hãy đặt một khăn mềm dưới ngực và bụng bé để tạo sự thoải mái và bảo vệ da bé. Sau đó, đặt bé nằm sấp trên đùi hoặc trên một bề mặt phẳng và an toàn. Đầu của bé nên thấp hơn ngực để giúp đờm dễ di chuyển ra ngoài.
✔️Giữ đầu và cổ bé bằng một tay, đảm bảo rằng bé luôn được nâng đỡ và không bị khó chịu. Dùng lòng bàn tay kia của bạn khum lại và vỗ nhẹ nhàng lên lưng bé. Vỗ từ phía dưới lưng (gần eo) lên phía trên lưng (gần vai). Vỗ nhẹ nhàng, đều đặn và liên tục trong khoảng 3-5 phút. Đừng vỗ quá mạnh để tránh làm tổn thương bé.
✔️Sau khi vỗ rung, thay đổi tư thế bé để giúp đờm dễ dàng di chuyển. Bạn có thể đặt bé nằm nghiêng hoặc nằm sấp trong vài phút. Mẹ Bạn có thể vỗ rung đờm 2-3 lần mỗi ngày, tùy vào tình trạng của bé. Nếu bé khó chịu, khóc lớn hoặc có dấu hiệu khó thở, hãy ngừng ngay lập tức và kiểm tra lại cách thực hiện.
2.7 Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
✔️Chỉ sử dụng thuốc ho hoặc thuốc nhỏ mũi theo chỉ định của bác sĩ. Các bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng cụ thể của bé và kê đơn thuốc phù hợp.
✔️Mẹ không tự ý cho bé dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, vì điều này có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn và làm tăng nguy cơ kháng thuốc. Nếu bạn lo lắng về tình trạng của bé, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
3. Những điều cần lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi
Khi bé yêu của bạn bị ho và sổ mũi, việc chăm sóc đúng cách và lưu ý các điều quan trọng dưới đây sẽ giúp bé nhanh chóng hồi phục và tránh các biến chứng không mong muốn.
Tránh để trẻ tiếp xúc với người bị cảm cúm
✔️Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên rất dễ bị lây nhiễm bệnh. Hãy tránh để bé tiếp xúc với người bị cảm cúm hoặc có các triệu chứng tương tự như ho, hắt hơi, sổ mũi. Đảm bảo mọi người xung quanh bé luôn rửa tay sạch sẽ trước khi tiếp xúc với bé. Trường hợp cần thiết, hãy sử dụng khẩu trang khi có dấu hiệu bệnh để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Thay đổi tư thế nằm cho bé
✔️Để dịch nhầy không bị ứ đọng, hãy thường xuyên thay đổi tư thế nằm của bé. Bạn có thể đặt bé nằm nghiêng sang hai bên hoặc nâng nhẹ phần đầu của bé lên một chút. Khi bé ngủ, có thể đặt bé nằm nghiêng hoặc sử dụng gối nhẹ để nâng đầu bé lên, giúp bé thở dễ dàng hơn và dịch nhầy không tụ lại trong mũi hay họng.
Đưa trẻ đi khám bác sĩ kịp thời
✔️Nếu các triệu chứng ho và sổ mũi của bé không giảm sau vài ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn như sốt cao, khó thở, bỏ bú, quấy khóc nhiều, hãy đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức. Bác sĩ sẽ cung cấp chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bé. Đừng tự ý dùng thuốc hoặc áp dụng các biện pháp không rõ nguồn gốc mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ.
4. Kết luận
Chăm sóc trẻ sơ sinh bị ho và sổ mũi đòi hỏi sự kiên nhẫn và tận tâm của các bậc cha mẹ. Bằng cách áp dụng các biện pháp mà Hera đã chia sẻ trong bài viết, bạn sẽ giúp bé nhanh chóng hồi phục và cảm thấy dễ chịu hơn. Sự chăm sóc đúng cách và kịp thời không chỉ giúp bé vượt qua giai đoạn khó chịu này mà còn đảm bảo sức khỏe lâu dài cho bé.
Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp các ba mẹ không còn phải băn khoăn, loay hoay và lo lắng khi tìm cách chữa trị trẻ sơ sinh khi bị ho sổ mũi nữa. Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ và theo dõi Hera thường xuyên để không bỏ lỡ những kiến thức và kinh nghiệm bổ ích khác.
Xem thêm: Hera Care mách ba mẹ cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm phế quản